Uitspraakdatum

13-12-2021

ECLI

ECLI:NL:TADRSGR:2021:221

Zaaknummer

21-616/DH/RO

Inhoudsindicatie

Raadsbeslissing. Klacht over de eigen advocaat. Dat verweerder zich zowel door klaagster als via een toevoeging heeft laten betalen, is niet gebleken. Wel heeft verweerder verschillende aan klaagster toekomende bedragen verrekend met een nog openstaande nota en verdere werkzaamheden, zonder klaagster daarover (en over de verdere financiële aspecten van de zaak) goed te informeren. Dit heeft geleid tot veel verwarring bij klaagster. Klacht in zoverre gegrond. Waarschuwing.

Uitspraak

Beslissing van de Raad van Discipline in het ressort Den Haag van 13 december 2021 in de zaak 21-616/DH/RO naar aanleiding van de klacht van:

klaagster

over:

verweerder

1    VERLOOP VAN DE PROCEDURE 1.1    Op 30 september 2020 heeft klaagster bij de deken van de Orde van Advocaten in het arrondissement Rotterdam (hierna: de deken) een klacht ingediend over verweerder.1.2    Op 12 juli 2021 heeft de raad het klachtdossier met kenmerk R 2021/50 edg/gh van de deken ontvangen. 1.3    De klacht is behandeld op de zitting van de raad van 1 november 2021. Daarbij waren klaagster, vergezeld van mevrouw A.L. Gale (als vertaler), alsmede verweerder aanwezig.1.4    De raad heeft kennisgenomen van het in 1.2 genoemde klachtdossier en van de op de inventarislijst genoemde bijlagen 1 tot en met 34. 

2    FEITEN 2.1    Voor de beoordeling van de klacht gaat de raad, gelet op het klachtdossier en de op de zitting afgelegde verklaringen, uit van de volgende feiten.2.2    Klaagster heeft zich in 2013 tot verweerder gewend voor bijstand bij het aanvragen van een verblijfsvergunning voor verblijf bij dhr. J. Verweerder heeft klaagster op betalende basis bijgestaan. In 2014 ontving klaagster een verblijfsvergunning. 2.3    In 2016 heeft klaagster zich opnieuw tot verweerder gewend, omdat de IND voornemens was haar EU-verblijfsrecht in te trekken. Verweerder heeft een zienswijze ingediend tegen dit voornemen en vervolgens bezwaar gemaakt tegen de intrekking . Voor de bezwaarprocedure heeft verweerder op 31 januari 2018 een toevoeging verkregen, waarbij klaagster een eigen bijdrage van € 143,- heeft voldaan . 2.4    In januari 2017 heeft verweerder klaagster op betalende basis bijgestaan voor de aanvraag van een verblijfsvergunning bij een Nederlandse partner, dhr. B.2.5    Vervolgens heeft verweerder bezwaar gemaakt tegen de afwijzing van klaagsters aanvraag om verblijf bij de Nederlandse partner dhr. B. Voor deze procedure is een toevoeging verleend op 29 januari 2018 waarbij klaagster een eigen bijdrage van € 143,- heeft voldaan. 2.6    In de onder 2.3 en 2.5 genoemde procedures is klaagster in het ongelijk gesteld. Verweerder heeft vervolgens in beide procedures beroep ingesteld. Daarnaast is door verweerder een verzoek om voorlopige voorziening ingediend, om uitzetting van klaagster te voorkomen. Verweerder heeft klaagster zowel in de beroepsprocedure als inzake het verzoek om voorlopige voorziening op betalende basis bijgestaan, nadat in beide zaken (tot tweemaal toe) de aangevraagde toevoeging werd afgewezen. Verweerder heeft klaagster daarover bij e-mail van 2 maart 2018 geïnformeerd en onder meer geschreven:“For your two procedures with the court I have asked for two toevoegingen with the Raad voor Rechtsbijstand. (…) Unfortunately the toevoegingen have been refused. Reason is that at the beginning of January 2018 no financial data of [mr. B] were available at the tax office (…). This however has changed in February 2018, as financial data of [mr. B] were known at that time. This led to your combined incomes being too high to qualify for legal aid on the basis of a toevoeging. This means that you will have to pay full costs of my legal aid which could be approximately somewhere between EUR 1.500 tot EUR 2.000 for the whole procedure. (…)Could you please let me know if you want me to continue my work, in which case I will send an invoice for the costs of the procedures which are pending with the court at this moment.”2.7    Klaagster heeft diezelfde dag gereageerd en geschreven:“Thank you. I’ll let the accountants know  we need it as soon as possible”2.8    Bij e-mail van 29 maart 2018 heeft verweerder aan klaagster bevestigd dat zij geen recht heeft op een toevoeging en dat zij – als er niks veranderd – de advocaatkosten daarom zelf moet betalen.2.9    Op 8 augustus 2018 heeft verweerder aan klaagster een voorschotnota gestuurd voor een bedrag van € 605,--  (€ 500,-- honorarium en 21% BTW bij een uurtarief van €180,--).2.10    Op 16 januari 2019 heeft klaagster een bedrag van € 405,- overgemaakt aan verweerder.2.11    Op 19 april 2019 heeft de rechtbank uitspraak gedaan en beslist dat klaagsters beroep gegrond is voor zover dat is gericht tegen de hoogte van de leges en ongegrond voor zover het betrekking heeft op de beëindiging van het rechtmatig verblijf en de afwijzing van de aanvraag tot verlening van een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd. Verder heeft de rechtbank beslist dat de wederpartij (de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid) het door klaagster te veel betaalde bedrag aan leges van € 66,- dient terug te betalen. Ook dient de wederpartij het door klaagster betaalde griffierecht van € 170,- aan haar te vergoeden, alsmede de proceskosten van € 1.024,-. 2.12    Bij e-mail van 24 april 2019 heeft verweerder de uitspraak van de rechtbank aan klaagster gezonden en klaagster geïnformeerd over de mogelijkheden van een hoger beroep. 2.13    Zowel klaagster als verweerder hebben vervolgens hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank. Het door verweerder ingediende hoger beroepschrift gedateerd 17 mei 2019 maakt onderdeel uit van het dossier. 2.14    Op 17 mei 2019 heeft klaagster per e-mail aan verweerder geschreven:“I sent you a mail last week not to ask for the appeal for me because I don’t have money to pay you.”2.15    Bij e-mail van 20 mei 2019 heeft klaagster verweerder nogmaals laten weten dat hij niet voor haar in hoger beroep moet gaan, omdat zij hem niet kan betalen. Ook heeft zij verweerder laten weten dat zij zelf in hoger beroep zal gaan.2.16    Op enig moment (datum niet bekend) heeft verweerder in een e-mail aan klaagster onder meer geschreven:“The Council of State has noticed that both you and I have filed an appeal. (…)I therefore propose that I will inform the Council of State as your representative that both appeals should be put together and be further dealt wit by me as your representative.As regards the costs – which you are unable to pay – I propose that if the appeal is won the costs to be paid for the IND will be paid fully to me, including the court fee of EURO 257,00 which has already been paid by you. Should you loose the appeal, than no costs will have to be paid by you to me.”2.17    Bij factuur gedateerd 2 mei 2019 heeft verweerder € 862,- bij klaagster in rekening gebracht, waarvan € 605,- voorschot honorarium en € 257,- griffierecht. 2.18    Op 29 mei 2019 heeft klaagster in een e-mail aan verweerder onder meer geschreven:“you mention the IND will pay you some money when I win, I want to know what kind of money are they are paying you an how much it is, because last time they paid you some money but I didn’t no how much”2.19    Verweerder heeft diezelfde dag gereageerd en onder meer geschreven:“If the case is won the IND has to pay for the costs of the procedure. This will either be EUR 512,00 or at best double that amount, so EUR 1.024,00. The last amount is the same amount as the IND had to pay in the beroep with the court.”2.20    Klaagster heeft diezelfde dag gereageerd en onder meer geschreven:“as i said i need the money for the council of state, and you can keep the one IND give me, that means in total I can get 1250 something like that, if that is the case, please let me have council of state money, to pay the money I took form the person, if you are agree than please can you all the council of states to proceed with the 2 case”2.21    Op enig moment zijn de onder 2.3 en 2.5 genoemde toevoegingen door de Raad voor Rechtsbijstand ingetrokken, met inning bij klaagster.

3    KLACHT 3.1    De klacht houdt, zakelijk weergegeven, in dat verweerder tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld als bedoeld in artikel 46 Advocatenwet. Klaagster verwijt verweerder, gelet op het procesdossier en hetgeen ter zitting is besproken, het volgende.a)    Verweerder werd zowel door de overheid (via een toevoeging) als door klaagster betaald voor zijn rechtsbijstand. Verweerder heeft daardoor dubbel betaald gekregen. b)    Verweerder heeft een bedrag gehouden, terwijl de rechtbank had bepaald dat de IND dit bedrag aan klaagster moest betalen. 3.2    Ter toelichting op klachtonderdeel a stelt klaagster dat zij verweerder het volgende heeft betaald: € 1.200,- voor de aanvraagfase, daarna € 500,- voor de bezwaarprocedure en vervolgens € 500,- voor rechtsbijstand in de beroepsfase. Ook zijn voor haar verschillende toevoegingen aangevraagd.3.3    Ter toelichting op klachtonderdeel b stelt klaagster dat verweerder aangaf dat hij veel uren had gemaakt in haar zaak en dat het geld hem daarom toekwam. Klaagster is het daar niet mee eens. Klaagster stelt dat verweerder haar geld verschuldigd is. 

4    VERWEER  4.1    Verweerder heeft tegen de klacht onder meer het volgende verweer gevoerd. 4.2    Met betrekking tot klachtonderdeel a stelt verweerder dat hij klaagster in verschillende procedures heeft bijgestaan. In een aantal procedures heeft hij klaagster op betalende basis bijgestaan, omdat geen toevoeging kon worden verkregen voor de betreffende procedure of omdat de toevoeging was geweigerd. Voor een tweetal bezwaarprocedures heeft hij wel een toevoeging gekregen. Deze twee toevoegingen zijn echter later door de RvR ingetrokken, met inning bij klaagster. Voor deze twee toevoegingen heeft klaagster de eigen bijdrages van (twee keer) € 143,- voldaan. Klaagster dient echter thans het bedrag dat verweerder van de RvR ontving voor zijn rechtsbijstand bij deze twee bezwaarprocedures aan de RvR te vergoeden, omdat klaagster achteraf gezien geen recht had op deze toevoegingen. 4.3    Met betrekking tot klachtonderdeel b stelt verweerder dat hij geen toevoeging kreeg voor zijn rechtsbijstand in beroep en het verzoek om voorlopige voorziening. Daarom stuurde hij klaagster een factuur voor zijn werkzaamheden. Op 8 augustus 2018 heeft hij klaagster een voorschotnota van € 605,- gestuurd. Klaagster heeft op 17 januari 2019 € 405,- betaald. De toegekende proceskosten voor de beroepsprocedure van € 1.024,- en voor het verzoek om voorlopige voorzieningen van € 512,- gebruikte verweerder om het restant van de nog openstaande nota mee te voldoen en om de verdere werkzaamheden in beroep mee te dekken.4.4    De raad zal hierna, waar nodig, op het verweer ingaan.

5    BEOORDELING Klachtonderdeel a)5.1    Klaagster verwijt verweerder dat hij dubbel betaald heeft gekregen, doordat hij zowel door de overheid (via een toevoeging) werd betaald, als ook door klaagster.5.2    De raad overweegt dat klaagster dit verwijt onvoldoende heeft geconcretiseerd, niet of nauwelijks heeft onderbouwd en ter zitting steeds wisselende standpunten innam. Uit de overgelegde stukken blijkt dat verweerder klaagster in verschillende procedures heeft bijgestaan. In een aantal procedures was dat op betalende basis, volgens verweerder omdat ofwel voor die procedure geen toevoeging kon worden verkregen, ofwel omdat de gevraagde toevoeging was afgewezen. In een aantal zaken heeft verweerder klaagster wel op toevoegingsbasis bijgestaan. In twee zaken is de toevoeging achteraf ingetrokken, omdat het (gecombineerde) inkomen van klaagster en haar partner te hoog was om voor een toevoeging in aanmerking te komen. Dat is vervelend voor klaagster, maar daarvan kan aan verweerder geen verwijt worden gemaakt. 5.3    Wat niet is toegestaan is dat een advocaat een cliënt in één en dezelfde zaak zowel op toevoegingsbasis, als op betalende basis bijstaat. Dat verweerder dat heeft gedaan, is de raad uit de stukken echter niet gebleken. De raad kan dan ook niet vaststellend dat verweerder op dit punt tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld. Dit klachtonderdeel wordt daarom ongegrond verklaard. Klachtonderdeel b)5.4    Klaagster verwijt verweerder dat hij een bedrag heeft gehouden, terwijl de rechtbank had bepaald dat de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie dit bedrag aan haar moest betalen. Klaagster bedoelt met dat bedrag kennelijk één of meer bedragen die door de rechtbank aan haar zijn toegewezen (uitspraak 19 april 2019). 5.5    Verweerder heeft aangegeven dat hij de toegekende proceskosten voor de beroepsprocedure van € 1.024,- en voor het verzoek om voorlopige voorzieningen van € 512,- heeft gebruikt om het restant van een nog openstaande nota mee te voldoen en om verdere werkzaamheden in beroep mee te dekken. De raad begrijpt hieruit dat verweerder de aan klaagster toegekende gelden heeft verrekend.5.6    De raad stelt voorop dat uit Gedragsregel 19 en de toelichting daarop, alsmede uit artikel 6.19 lid 4 Verordening op de advocatuur volgt dat van verrekening alleen sprake kan zijn als de cliënt daartegen geen bezwaar heeft. Dat klaagster toestemming heeft gegeven voor verrekening, althans heeft aangegeven daartegen geen bezwaar te maken, blijkt de raad niet. Evenmin is de raad gebleken dat verweerder klaagster voldoende duidelijk over de financiële kant van de zaak en de mogelijkheid van het verrekenen heef geïnformeerd. Dit terwijl een advocaat op grond van de gedragsregels is gehouden tot zorgvuldigheid en nauwgezetheid in financiële aangelegenheden. Ook dient een advocaat op grond van de gedragsregels zijn cliënt op de hoogte te brengen van belangrijke informatie, feiten en misverstanden en dient hij belangrijke informatie en afspraken schriftelijk aan de cliënt te bevestigen, ter voorkoming van misverstand onzekerheid of geschil. Verweerder heeft erkend dat hij over het verrekenen niet goed met klaagster heeft gecommuniceerd. Het lijkt er op dat de gebrekkige communicatie hierover tot veel verwarring bij klaagster heeft geleid. De raad is dan ook van oordeel dat verweerder te kort is geschoten in de communicatie met klaagster over het verrekenen en dat hij niet zonder meer over had mogen gaan tot verrekening van de betreffende bedragen. Hij heeft op dit punt onzorgvuldig en onbetamelijk gehandeld. Dit klachtonderdeel wordt daarom gegrond verklaard.

6    MAATREGEL 6.1    Verweerder heeft met zijn handelen en nalaten niet voldaan aan de eisen van professionaliteit en zorg die van hem als advocaat verwacht mogen worden. Verweerder heeft verschillende aan klaagster toekomende bedragen verrekend met een nog openstaande nota en verdere werkzaamheden, zonder klaagster daarover – en over de verdere financiële aspecten van de zaak – goed te informeren. Dit alles lijkt te hebben geleid tot veel verwarring bij klaagster hierover. 6.2    Gelet op enerzijds de ernst van de gedraging en anderzijds het blanco tuchtrechtelijk verleden en het door verweerder getoonde inzicht, acht de raad de maatregel van waarschuwing passend. 

7    GRIFFIERECHT EN KOSTENVEROORDELING 7.1    Omdat de raad de klacht gedeeltelijk gegrond verklaart, moet verweerder op grond van artikel 46e lid 5 Advocatenwet het door klaagster betaalde griffierecht van € 50,- aan haar vergoeden binnen vier weken nadat deze beslissing onherroepelijk is geworden. Klaagster geeft binnen twee weken na de datum van deze beslissing haar rekeningnummer schriftelijk aan verweerder door.7.2    Nu de raad een maatregel oplegt, zal de raad verweerder daarnaast op grond van artikel 48ac lid 1 Advocatenwet veroordelen in de volgende proceskosten:a) € 25,- reiskosten van klaagster,b) € 750,- kosten van de Nederlandse Orde van Advocaten enc) € 500,- kosten van de Staat. 7.3    Verweerder moet het bedrag van € 25,- aan reiskosten binnen vier weken nadat deze beslissing onherroepelijk is geworden, betalen aan klaagster. Klaagster geeft binnen twee weken na de datum van deze beslissing haar rekeningnummer schriftelijk aan verweerder door. 7.4    Verweerder moet het bedrag van € 1.250,- (het totaal van de in 7.2 onder b en c genoemde kosten) binnen vier weken nadat deze beslissing onherroepelijk is geworden, overmaken naar rekeningnummer lBAN: NL85 lNGB 0000 079000, BIC: INGBNL2A, Nederlandse Orde van Advocaten, Den Haag, onder vermelding van “kostenveroordeling raad van discipline" en het zaaknummer.

BESLISSING De raad van discipline:-    verklaart klachtonderdeel b gegrond;-    verklaart klachtonderdeel a ongegrond;-    legt aan verweerder de maatregel van waarschuwing op;-    veroordeelt verweerder tot betaling van het griffierecht van € 50,- aan klaagster, op de manier en binnen de termijn als hiervóór bepaald in 7.1;-    veroordeelt verweerder tot betaling van de reiskosten van € 25,- aan klaagster, op de manier en binnen de termijn als hiervóór bepaald in 7.3; -    veroordeelt verweerder tot betaling van de proceskosten van € 1.250,- aan de Nederlandse Orde van Advocaten, op de manier en binnen de termijn als hiervóór bepaald in 7.4.

Aldus beslist door mr. A. van Luijck, voorzitter, mrs. A.B. Baumgarten en M.A.M. Wagemakers, leden, bijgestaan door mr. C.M. van de Kamp als griffier en uitgesproken in het openbaar op 13 december 2021.